Stomatologia zachowawcza stanowi podstawową dziedzinę w obrębie nauk dentystycznych, której celem jest prewencja, diagnozowanie oraz leczenie próchnicy zębów i chorób błony śluzowej jamy ustnej. Zajmuje się także odbudową zębów, których struktura została uszkodzona na skutek różnych czynników etiologicznych. Integralną częścią tej dziedziny jest endodoncja, zajmująca się leczeniem schorzeń miazgi zębowej i tkanek okołowierzchołkowych. Rozwój stomatologii zachowawczej przez lata przyczynił się do znacznego obniżenia częstości występowania ekstrakcji zębów jako jedynego rozwiązania w przypadku zaawansowanych ubytków próchnicowych.
Metody diagnostyki i prewencji w stomatologii zachowawczej
W ramach stomatologii zachowawczej kluczową rolę odgrywa wczesna diagnostyka zmian próchnicowych. Wykorzystuje się do tego zarówno tradycyjne metody jak oględziny i badanie sondażowe, jak i nowoczesne technologie, takie jak diagnostyka cyfrowa — rtg i inne techniki obrazowania, które pozwalają na dokładną analizę stanu zdrowia zębów i okolicznych tkanek. Ważnym elementem jest również profilaktyka próchnicy, obejmująca edukację pacjentów w zakresie prawidłowych nawyków higienicznych, stosowanie fluoryzacji oraz odpowiedniego odżywiania ograniczające ryzyko rozwoju chorób zębów. Kontrola stanu jamy ustnej i eliminacja zębów mądrości, które mogą prowadzić do komplikacji związanych z ich niewłaściwym wzrostem, również wpisują się w zakres działań profilaktycznych stomatologii zachowawczej.
Leczenie próchnicy i odbudowa zębów
Głównym zadaniem stomatologii zachowawczej jest leczenie ubytków próchniczych. Procedurę tę zaczyna się od usunięcia zainfekowanego tkanki zęba oraz dokładnym oczyszczeniu i dezynfekcji powstałej jamy. Kolejnym etapem jest wypełnienie ubytku materiałami kompozytowymi, amalgamatami lub innymi materiałami wypełnieniowymi, które mają na celu przywrócenie zębowi pierwotnych funkcji żucia i estetyki. Postępy w dziedzinie biomateriałów wyraźnie zwiększyły trwałość oraz jakość odbudowy, zbliżając wygląd wypełnień do naturalnych tkanek zębowych. Odbudowa struktur zębów nie ogranicza się jedynie do wypełnień, lecz również do procedur takich jak onlay, inlay, nakłady czy licówki – technik, które przywracają odpowiednią anatomie i estetykę zębów, szczególnie tych przednich. Decyzję o wyborze odpowiedniej metody odbudowy zęba podejmuje się na podstawie dokładnej analizy stanu klinicznego, życzeń pacjenta oraz możliwości finansowych.
