Resekcja wierzchołka korzenia, znana również jako apikotomia, jest specjalistycznym zabiegiem chirurgicznym endodontycznym, który ma na celu usunięcie zapalnie lub bakteryjnie zmienionego wierzchołka korzenia zęba i okolicznej tkanki kostnej. Jest to sposób na leczenie przewlekłych stanów zapalnych i infekcji, które nie reagują na typowe leczenie kanałowe lub gdy leczenie kanałowe niemożliwe jest do wykonania z różnych powodów, np. ze względu na anatomiczną budowę zęba lub wcześniej wykonane prace protetyczne, takie jak korony czy mosty, które uniemożliwiają dostęp do kanałów korzeniowych.
W czasie zabiegu, po znieczuleniu, chirurg stomatolog wykonuje niewielkie nacięcie w dziąśle, aby odsłonić kość znajdującą się nad wierzchołkiem korzenia. Następnie, po odpreparowaniu i odsunięciu tkanki dziąsłowej oraz odsłonięciu kości, usuwa się chorobowo zmienioną część korzenia razem z okolicznymi zakażonymi tkankami. Często również wykonuje się dodatkowe zabiegi zabezpieczające kanał korzeniowy, takie jak wypełnienie retrograde. Po usunięciu zmienionego wierzchołka korzenia, miejsce jest starannie oczyszczane i dezynfekowane, a na koniec rana jest precyzyjnie zaszywana, co umożliwia właściwe gojenie.
Wskaźniki do przeprowadzenia resekcji
Resekcję wierzchołka korzenia przeprowadza się zwykle wtedy, kiedy zapalenie lub infekcja w okolicy wierzchołka korzenia utrzymuje się mimo leczenia kanałowego lub kiedy ponowne leczenie kanałowe (rekanałyzacja) jest niewskazane lub niemożliwe. Może się to dziać w przypadku nieprawidłowej anatomii kanałów korzeniowych, nieusuwalnych przeszkód w kanałach, występowania pęknięć korzenia, czy też po nieudanej endodoncji. Resekcja może być także konieczna, jeśli wystąpi komunikacja zatoka szczękowa z kanałem korzenia zęba czy pojawienie się torbieli periapikalnej.
Innymi wskazaniami do wykonania apikotomii mogą być przewlekłe stany zapalne, które prowadzą do resorpcji kostnej. W obecności dużych zmian okołowierzchołkowych (zyst, ropni), które nie mogą być wyeliminowane poprzez tradycyjną terapię kanałową, resekcja wierzchołka korzenia zęba może być jedyną metodą leczenia zachowującą ząb przed ekstrakcją.
Przebieg i powikłania po zabiegu
Zabieg resekcji przeprowadzany jest w warunkach ambulatoryjnych, często pod mikroskopem, który znacznie zwiększa precyzję i efektywność leczenia. Procedura, jak każde działanie chirurgiczne, może wiązać się z pewnymi ryzykami i powikłaniami, takimi jak krwawienie, infekcje, obrzęk, ból, czy możliwa konieczność późniejszej ekstrakcji zęba, jeśli leczenie okaże się nieskuteczne. Niebezpieczeństwo uszkodzenia nerwu zębodołowego dolnego (w przypadku dolnych zębów trzonowych) lub nerwu podniebiennego (w przypadku zębów górnych) również istnieje, jednak nowoczesna technika oraz dokładna diagnostyka obrazowa (np. tomografia komputerowa) znacząco ogranicza ryzyko takich komplikacji.
Po zabiegu pacjent powinien stosować się do zaleceń lekarza, które zazwyczaj obejmują odpoczynek, przyjmowanie przepisanych leków (antybiotyki i środki przeciwbólowe), oraz unikanie gorących pokarmów i napojów, jak również palenia tytoniu, co może zakłócić proces gojenia rany. Kontrola u lekarza po zabiegu jest konieczna, aby upewnić się co do prawidłowego gojenia się tkanki i braku komplikacji.
Warto jednak pamiętać, że resekcja wierzchołka korzenia jest często zabiegiem ostatniej szansy dla zęba, który w innym przypadku musiałby być usunięty. Dlatego mimo potencjalnych ryzyk, może ona stanowić cenne narzędzie w arsenale metod pozwalających zachować naturale zęby pacjenta.
